هزینه تونل پوشش مترو از جیب حاکمیت

پیامدهای ناگزیر
این وضع دو نقص بزرگ را بر پیکره برنامه ریزی کشور وارد می‌کند: نخست این که؛ بوروکراسی تحت امر رئیسان یا مدیران، با تجربه آنچه بر ساختار سیاستگذاری کشور حاکم است، در اجرای منویات اعلام شده چندان اصراری ندارند. به ویژه که نیک می‌‌دانند که با تغییر مدیران یا رئیسان‌، دنبال کرد برنامه‌ها نیز متوقف می‌شود. در این حال نظام بوروکراسی کشور چنان هزارتوی پیچیده‌ای است که هربرنامه حتی نزدیک به منافع عمومی را می‌تواند به سرعت ناکارآمد کند.
دوم؛ وضع نهادینه شده تغییر مدیران و به تبع آن برنامه‌ها، هیچ چشم انداز بلند مدتی را در قبال اجرای برنامه‌ها پیش چشم نمی‌گذارد؛ زیرا برنامه ریزی‌ها هموراه تابعی از رقابت‌های گاه متعارض میان جناح‌هایی صورت می‌گیرد که رقابت را با منازعه جا به جا کرده اند.
هرچهره با یک خاطره
کافی است مروری کنیم بر حداقل سه دهه گذشته و برنامه‌‌هایی رئیسان و مدیران کشور که هریک با عنوانی شناخته می‌شوند یا به خاطر مردم می‌‌آیند: کوپنیسم با میر حسین موسوی؛ سازندگی با هاشمی رفسنجانی؛ اصلاحات با محمد خاتمی؛ مسکن مهر با احمدی نژاد؛ برجام با حسن روحانی؛ نهضت مسکن ملی با ابراهیم رئیسی؛ مجتمع‌های ساختمانی با غلامحسین کرباسچی؛ دور برگردان اتوبان‌ها با محمود احمدی نژاد؛ بزرگراه صدر با محمد باقر قالیباف؛ دوچرخه سواری با پیروز حناچی؛ و حال به قول برخی سیاستمداران خوش ذوق؛ «تونل پوشش» با ذاکانی شهردار کنونی. هرچه هست؛ خوب یا بد؛ همه آنچه اشخاص در مدت مسئولیت خود به عمل آوردند، در کارنامه سیاسی _ اقتصادی و فرهنگی حاکمیت سیاسی ثبت شده است.
ابتکار مدیریت شهری پایتخت
دور نیست که نقدها و شماتت‌ها متوجه سیاست‌هایی شود که امروز شهردار تهران به دور از وظایف تعریف شده برای این سازمان مردم نهاد و در خدمت لازم به شهروندان در حال انجام آن است. اگرچه شوری رفتار شهرداری در ماه‌های اخیر چه در نوع استخدام‌هایش و چه بیلبوردهای خیابانی و تمیزی شهر، اعتراض متنوعی را میان ناظران برانگیخته، اما ابتکار اخیر شهرداری در ایجاد تونل پوشش از همین حالا دستمایه نقد و طنز رسانه‌ها و برخی فعالان سیاسی قرار گرفته است. در این باره عصر ایران نوشت: تصاویر تونلی در مترو که چند خانم حجاب‌بان در دو طرف آن ایستاده‌اند و به دختران و زنان زُل می‌زنند تا آنان لابد بترسد و روسری‌شان را محکم‌تر کنند، در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود ….
تصاویر تونلی در مترو که چند خانم حجاب‌بان در دو طرف آن ایستاده‌اند و به دختران و زنان زُل می‌زنند تا آنان لابد بترسد و روسری‌شان را محکم‌تر کنند یا از سر نیندازند، در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود و فعالان سیاسی هم درباره آن نظر و هشدار می‌دهند و صدای مجری تلویزیون را هم درآورد و از این زاویه نقد کرد که زورتان به طبقات ضعیف تر جامعه رسیده که متروسوارند؟
در این حال « سید محمد علی ابطحی» عضو مجمع روحانیون مبارز و رئیس دفتر رئیس جمهوری دردوران اصلاحات نوشته است: “دالانی که حجاب‌بانان در مترو درست کرده‌اند، در تاریخ خواهد ماند. زنان متدین و با حجاب و به صورت کلی دین‌داران از این رفتارهای تنفرآفرین بیش از دیگران رنج می‌برند. رنسانس هم بعد از سخت‌گیری‌های دینی کالونیسم شکل گرفت”.
در مجموع می‌توان چنین پنداشت که چنین ابتکارهایی تنها از حساب اعتبار نظام سیاسی هزینه می‌شود.

تصاویر تونلی در مترو که چند خانم حجاب‌بان در دو طرف آن ایستاده‌اند و به دختران و زنان زُل می‌زنند تا آنان لابد بترسند و روسری‌شان را محکم‌تر کنند یا از سر نیندازند، آنچنان در فضای مجازی و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و دست به دست می‌شود که بسیاری از فعالان سیاسی و چهره‌های فرهنگی و سلبریتی‌ها و حتی خود اصولگرایان و خانم‌‌های محجبه را نیز به واکنش واداشته است. ‌تصاویری که گفته می‌شود متعلق به ماموران حجاب در متروی میدان انقلاب تهران و پردیس دانشگاهی کیش است و آن‌طور که در عکس‌ها پیداست، نام این گروه امر به معروف در مترو، «سفیران هدایت» است.
حجاب‌بان‌ها در مترو
در عین حال فضای مجازی پر است از اظهار نظرهای مختلف در مورد این تصویر، یکی آن را باعث ایجاد تأسف دانسته‌، ‌‌‌دیگری پرسیده کدام پژوهشی نشان داده که این روش برای گسترش حجاب موثر است و آن دیگری پیش بینی کرده که روش‌ها‌، ‌‌‌باعث پشیمانی است.یکی از چهره‌‌های دانشگاهی نیز در این خصوص گفته است؛ اگر تعمدی برای تفرقه افکنی در جامعه و ایجاد نگرش منفی نسبت به حجاب در این ماجرا نباشد، تمام آنچه دلسوزان در نقد این ماجرا و نظایر آن گفته و نوشته‌اند، کوبیدن آب در هاون است و همین یک بیت از مرحوم مغفور رودکی، شاعر قرن سوم هجری برای کفایت مذاکرات کافی است:
هرکه نامخت از گذشت روزگار نیز ناموزد زهیچ آموزگار

اولین واکنش رسمی
«طبق قوانین کشور حجاب در همه جا باید مراعات شود. هرچقدر ما بر قانون پافشاری کنیم و قانون مدار رفتار کنیم شهر بهتر و زندگی بهتری خواهیم داشت. برای اجرای قانون نیز همه باید کمک کنند از شهروند گرفته تا مجریان قانون باید به اجرای قانون کمک کنند.» اینها بخش‌‌هایی از سخنان معاون اجتماعی فرهنگی شهرداری تهران که تقریبا اولین مسئولی بود که به حضور حجاب‌بان‌ها در مترو واکنش نشان داد.
«محمد امین توکلی‌زاده» درباره خبر بکارگیری حجاب‌بان‌ها توسط شهرداری تهران گفت: ما قرارگاه انضباط شهری را راه‌اندازی کرده‌ایم، مدتی است که در این خصوص جلسات منظمی برگزار می‌شود. در این قرارگاه موضوعات مختلف و متنوع انضباط شهری را پیش می‌بریم. در واقع ما به دنبال این بودیم که چگونه می‌توانیم در شهر یک انضباط در موضوعات فرهنگی اجتماعی داشته باشیم. وی ادامه داد: در این قرارگاه برای این منظور حرکت‌های ایجابی به صورت مفصل تهیه و تدوین شده و همچنین موضوعات تبیینی و انضباطی در آن نیز دیده شده است. معاون اجتماعی فرهنگی شهرداری تهران خاطرنشان کرد: در مترو موضوعات متنوعی از جمله دستفروشی، تخریب اموال عمومی، ورود آقایان به واگن بانوان و … داشتیم که در واقع متولی خاصی نداشت. در واقع فهرست بلندبالایی از موضوعات داشتیم که این موضوعات نه تنها در ماموریت‌های حراست مشخص نشده بود که در ماموریت انتظامات مترو و ماموریت‌‌های فراجا نیز نامشخص بود. توکلی زاده خاطرنشان کرد: در این خصوص نیز قرار شده است گروهی ذیل مترو سازماندهی کنیم تا در این ساماندهی‌ها شرکت کنند. یکی از این موضوعات که در ذیل این قرارگاه به آن پرداخته خواهد شد حتما حجاب خواهد بود. بالاخره طبق قوانین کشور حجاب در همه جا باید مراعات شود و یک فردی هم باید در این زمینه تذکر دهد که اگر کسی مراعات نکرد به او گوشزد کند تا او توجه کند. وی در این باره که اختیار عمل این افراد تا چه میزان است؟ تصریح کرد: وظیفه شهرداری در این حوزه‌ها در حد گوشزد است و اقدامات سلبی بر عهده ما نیست و برعهده ضابط قضایی باید باشد تا به لحاظ قانونی بتواند در حوزه اقدامات سلبی وارد شود. این افراد هر جایی پلشتی و بی‌انضباطی باشد، برای نظام بخشی شهر اقدامات لازم را انجام می‌دهند. توکلی زاده در پاسخ به این سوال که آیا برای این منظور قرار است ۴۰۰ نیرو استخدام کنید؟ گفت: این اعداد و واژگانی که در این خصوص مطرح می‌شود جعلی است. ما همین الان هم یک سری نیرو داریم که وظیفه‌شان همین است و تعدادشان کم است تعدادی از آنها بازنشست شده‌اند و تعداد کمی حضور دارند و ما برای تکمیل پرسنل مانند هر جای دیگری که نیروهایش را برای انتظام بخشی و نظام بخشی سیستم خودش تکمیل می‌کند، اقدام می‌کنیم.
این‌ها همه از تکالیف ما است
اما آیا این کار برای شهرداری بار مالی و مسئولیت اضافه‌ای ایجاد نمی‌‌‌‌کند؟ سوالی که توکلی زاده درپاسخ به آن ادعا کرده بود؛ اینها همه از تکالیف ما است و هیچ کدام خارج از تکالیف ما نیست. بلکه از مواردی است که یا فراموش شده یا بدون متولی است یا بی‌نظم است و ما باید این موارد را انتظام ببخشیم و شهر باید براساس قانون اداره شود. هرچقدر ما بر قانون پافشاری کنیم و قانون مدار رفتار کنیم شهر بهتر و زندگی بهتری خواهیم داشت. برای اجرای قانون نیز همه باید کمک کنند از شهروند گرفته تا مجریان قانون باید به اجرای قانون کمک کنند. معاون اجتماعی فرهنگی شهرداری تهران در پاسخ به این سوال که آیا آموزش‌های لازم به این نیروها داده شده است؟ گفت: بالاخره موضوعات انسانی خیلی مراعات لازم دارد و حرمت، کرامت و شأن افراد باید رعایت شود ولو اینکه تخلفی کنند و در این موضوع بی انضباطی داشته باشند بازهم ما حق نداریم شأن و کرامت این افراد را نادیده بگیریم. هر تذکری داده می‌شود و هر نظام بخشی که می‌شود با درنظر گرفتن کرامت و شأنیت آن فرد باید اتفاق افتاد و وظیفه ما بیش از این نیست.تابستان این موضوع آنچنان داغ بود که حتی رئیس شورای شهر را نیز واداربه واکنش کرد. «مهدی چمران» در حاشیه یکی از جلسات شورا، در پاسخ به سوالی درباره نیرو‌های حجاب‌بان در شهرداری تهران گفت: هر روز پیامک‌های زیاد به خود من زده می‌شود که در مترو بی‌حجابی است، اما آیا مترو مگر با خیابان فرق دارد؟! خیابان را درست کنید، مترو هم درست می‌شود. در این زمینه به شهرداری هم فشار می‌آورند، احتمالا تحت تاثیر این فشار‌ها نیز شهرداری از نیرو‌های حجاب‌بان استفاده می‌کند. چمران در پاسخ به این سوال که نظر شورا درخصوص استفاده شهرداری از نیرو‌های حجاب بان چیست؟ گفت: در این خصوص در شورا نظر خواهی نشده است، اما من می‌گویم تا نیروی انتظامی نباشد، گذاشتن این افراد در مترو به نتیجه نمی‌رسد، مگر اینکه نیروی انتظامی هم باشد.
ظهور دوباره
اما با ماجرای «آرمیتا» و زمین خوردنش در مترو ، به یکباره ایستگاه‌های مترو تهران از حضور زنان چادری که مسئولیت امر به معروف و نهی از منکر دختران و زنان بی حجاب و بدحجاب را داشتند، خالی شد.
حالا اما با انتشار تصویر یاد شده به نظر می‌رسد دوباره شهرداری نیروهای خود در این بخش را فعال کرده باشد. موضوعی که باعث شده تا همانطور که گفته شد، بسیاری از چهره‌‌های سیاسی و فرهنگی دیگر نیز نسبت به این تصویر و بخصوص به کار گیری حجاب بان‌ها واکنش نشان دهند. سید محمد علی ابطحی عضو مجمع روحانیون مبارز و رییس دفتر رییس جمهوری دردوران اصلاحات یکی از همین افراد است که بعد از انتشار این تصویر در تویئتی نوشته است: «دالانی که حجاب‌بانان در مترو درست کرده‌اند در تاریخ خواهد ماند. زنان متدین و با حجاب و به صورت کلی دین‌داران از این رفتارهای تنفرآفرین بیش از دیگران رنج می‌برند. رنسانس هم بعد از سخت‌گیری‌های دینی کالونیسم شکل گرفت».
محمد جواد آذری جهرمی وزیر سابق ارتباطات هم با این شعربه تصویر جنجالی فوق واکنش نشان داد:
«عالمان بی عمل از غایت حرص و امل
خویشتن را سُخرۀ اصحاب لشکر کرده‌اند»
علاوه براین، جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در توییتی به استقرار حجاب بانان در ایستگاه‌های مترو واکنش نشان داد.وی در متنی که در فضای مجازی منتشر شد نوشت: متأسفانه این روزها شاهد رفتار‌‌های زشتی نسبت به ‎بانوان هستیم که بیش از هر چیز بی‌حرمتی به هویت انسانی است. صحبت‌‌های برخی ائمه جمعه و برخوردهای آمرانه در مترو و دیگر فضاهای عمومی مثل تئاترشهر و توقیف خودروی شهروندان و دهها محدودیت دیگر، واقعا چرا به عواقب این برخوردها نمی‌‌‌‌اندیشند!
واکنش اصولگرایان
علاوه بر اصلاح طلبان بسیاری از چهره‌‌های اصولگرا هم به این تصاویر واکنش نشان دادند. محمدرضا باقری مجری شبکه‌ی سه، به‌تصاویر منتشر شده از ماموران حجاب در متروی تهران و پردیس دانشگاهی کیش واکنش نشان داد.
وی با انتشار پستی همراه با تصویری در توییتر با کنایه به استقرار حجاب بان‌ها در مترو تهران، برخورد با آنچه او صاحبان زر و زور خوانده را سخت و هزینه بر دانست.وی نوشت: تذکر به صاحبان زر و زور هزینه دارد؛ تذکر به مردم مستضعف اما رزومه ساز است!
اولین و آخرین واکنش شهرداری
با این حال شهرداری همچنان اصرار دارد که اصلا حجاب بانی در متروها ندارد. تنها اظهار نظر در این خصوص از سوی مسئولان شهرداری متعلق به مدیر ارتباطات و روابط بین‌الملل شرکت بهره‌برداری مترو تهران است که گفته است: ما اصلا در مترو حجاب‌بان نداریم، اما ظاهرا شما خیلی به این کلمه اعتقاد دارید. ما یگان حفاظت داریم که لباس به تن دارند. کاور دارند و پشتش نوشته که این‌ها نیروی مترو هستند.
«هادی زند»، مدعی شده است؛ ما اصلا در مترو حجاب‌بان نداریم، اما ظاهرا شما – خبرنگار مزبور- خیلی به این کلمه اعتقاد دارید. ما یگان حفاظت داریم که لباس به تن دارند. کاور دارند و پشتش نوشته که این‌ها نیروی مترو هستند. در زمینه‌های مختلف کار می‌کنند. از دست‌فروشی و بساط‌گستری تا کودکان کار و نظم و امنیت مترو.دوستانی که روی مترو زوم کرده‌اند، باید پاسخ بدهند چرا می‌خواهند مترو را زیر ذره‌بین ببرند. در ماجرای آن دانش‌آموز، آن‌همه کار خبری و رسانه‌ای شد و هنوز برای شما جای سوال است؟
جنجال اخیر در حالی ادامه دارد که روز گذشته عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خواستار ارسال هر چه سریعتر گزارش رفع ایرادات شورای نگهبان در لایحه عفاف و حجاب به شورا شد.
«محمدتقی نقدعلی» در جلسه علنی مجلس در تذکری خطاب به رئیس مجلس گفت: کمیسیون حقوقی و قضایی ایرادات شورای نگهبان در لایحه عفاف و حجاب را بررسی و رفع کرده که گزارش آن ۲۳ آبان با امضای آقای غضنفرابادی رئیس کمیسیون به هیئت رئیسه ارائه شد.وی ادامه داد: با توجه به اینکه شما گفتید گزارش رفع ایرادات شورای نگهبان در لایحه عفاف و حجاب به شورای نگهبان ارسال می‌شود؛ لطفا دستور بدهید که این کار هر چه سریعتر انجام شود، چون جامعه ایمانی منتظر نهایی شدن این لایحه است.محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این تذکر گفت: این موضوع را با اولویت دنبال می‌کنیم. دیروز هم به آقای غضنفرابادی گفتم که هنوز گزارش به دست من نرسیده است!

منبع : روزنو